Hóa chất PFAS là gì?

Chất Per và Polyfluoroalkyl (PFAS) là một loại chất gây ô nhiễm mới nổi thường được sử dụng trong bọt chữa cháy, Teflon, bề mặt chống dính hoặc chống ố và bao bì thực phẩm. Phơi nhiễm PFAS có liên quan đến nhiều tác dụng phụ khác nhau đối với sức khỏe, bao gồm tăng nguy cơ ung thư, giảm tỷ lệ sinh sản và các vấn đề về phát triển ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. GenX , PFOA và PFOSlà tất cả các chất gây ô nhiễm phổ biến thuộc danh mục PFAS. PFAS sử dụng liên kết cacbon-flo, là một trong những liên kết hóa học mạnh nhất và cực kỳ khó bị phá vỡ trong môi trường.

Bộ Quốc phòng đã thừa nhận rằng “không có phương pháp xử lý thỏa đáng đã được xác định” để giảm thiểu PFAS và “nhiều sản phẩm phụ có khả năng sẽ không đạt yêu cầu về môi trường”. Xem thêm 11 chất gây ô nhiễm nước có thể bạn chưa biết.

Hợp chất PFAS đến từ đâu?

Các hợp chất PFAS đã được sử dụng từ những năm 1950 trong các sản phẩm công nghiệp và tiêu dùng bao gồm Scotchgard, Teflon, bọt chữa cháy, xi mạ kim loại, sản phẩm chống thấm nước / nhiệt, vải chống ố, thảm, chảo chống dính, sơn, chất đánh bóng, sáp, sản phẩm tẩy rửa, và bao bì thực phẩm. Lính cứu hỏa và quân đội sử dụng bọt dập lửa, có liên quan đến loại chất gây ô nhiễm này.
Ô nhiễm PFAS trong nước ngầm được báo cáo lần đầu tiên vào năm 2001. Mặc dù PFOS không còn được sản xuất ở Mỹ sau năm 2002 và PFOA không còn được sản xuất ở Mỹ sau năm 2015, sự hiện diện của những “hóa chất mãi mãi” này trong môi trường vẫn còn.

Có Hóa chất PFAS trong nước mưa không?

Các nghiên cứu được thực hiện từ năm 2006-2018 về lượng mưa trên khắp các Hồ lớn cho thấy  PFAS đã được phát hiện trong nước mưa và các lượng mưa khác.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Wisconsin và Chương trình lắng đọng khí quyển quốc gia (NADP) đã thu thập 37 mẫu nước mưa từ 30 địa điểm trên khắp đất nước vào năm 2019. Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng tất cả các mẫu đều bị nhiễm ít nhất một trong 36 biến thể của hợp chất PFAS mà chúng thử nghiệm cho.

Mạng lưới Lắng đọng Khí quyển Tích hợp ( IADN ), một chương trình giám sát Hồ Lớn dài hạn do Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ và Canada đồng tài trợ, hiện đang nghiên cứu PFAS trong lượng mưa (tuyết và mưa) trên khắp các Hồ Lớn. Tại mỗi địa điểm thử nghiệm, PFAS là chất gây ô nhiễm chính, vì có nhiều PFAS trong các mẫu hơn các chất ô nhiễm khác như polychlorinated biphenyls (PCB) và hydrocacbon thơm đa vòng (PAH).

Nghiên cứu hóa chất PFAS trong nước mưa

Các nhà khoa học từ Đại học Wooster ở Ohio đã trình bày một nghiên cứu vào tháng 4 năm 2021 cho thấy rằng hàm lượng PFOA và PFOS cao đã được phát hiện trong nước mưa thậm chí vài năm sau khi chúng không còn được sản xuất hoặc sử dụng ở Hoa Kỳ. Kyndalanne Pike, tác giả chính của nghiên cứu, nói rằng những kết quả này đã làm cô ngạc nhiên vì PFOA và PFOS đã bị loại bỏ dần trong sản xuất.

“Tôi mong đợi sẽ thấy nhiều PFBA hơn có thể là PFOA và PFOS vì PFBA đã được đưa vào để thay thế,” cô nói. “Chúng tôi kỳ vọng PFOA và PFOS sẽ giảm dần vì chương trình quản lý, và chúng tôi chỉ ngạc nhiên bởi sự bền bỉ của nó trong môi trường sau ngần ấy năm.”

Các mẫu của Pike đến từ các khu vực ở Ohio và Indiana, cả hai đều bị chi phối nhiều bởi ngành công nghiệp sản xuất. Nhóm nghiên cứu cũng thu thập các mẫu từ một khu vực hẻo lánh ở Wyoming để sử dụng làm điểm tham chiếu. Tuy nhiên, Pike nhận thấy rằng mức độ PFAS từ một số địa điểm nhất định ở Ohio không khác biệt đáng kể so với mức độ ở Wyoming, cho thấy tác động của thời tiết đối với ô nhiễm PFAS.

Pike nói: “Tôi không nghĩ chúng ta có thể hạ thấp tác động của các kiểu thời tiết. “Ngay cả ở những nơi vô cùng xa xôi này, giống như họ đã lấy mẫu tuyết trên dãy Alps , và họ sẽ tìm thấy PFAS.”

Tôi có nên lo lắng về việc phơi nhiễm PFAS trong nước mưa không?

Các nhà nghiên cứu từ nghiên cứu IADN từ Đại học Indiana nói rằng “mọi người không cần phải lo lắng về việc phơi nhiễm PFAS sau khi đi ngoài mưa”. Tuy nhiên, lượng mưa bị ô nhiễm làm lan truyền các chất hóa học PFAS xung quanh môi trường nơi chúng có thể tích tụ trong thực vật, động vật hoang dã và các vùng nước. Pike nói rằng vì mưa rất loãng nên lượng PFAS trong nước mưa không có khả năng gây ra bất kỳ vấn đề gì, nhưng sự hiện diện của PFAS trong nước mưa cho thấy mức độ ô nhiễm PFAS đang lan ra rất rộng.

Bà nói: “Tồn tại trong nước mưa cho thấy sự bền bỉ của PFAS. Nếu chúng ta thấy nồng độ PFAS trong nước mưa từ phần nghìn tỷ. Ở mức nồng độ này PFAS đủ để ảnh hưởng đến sức khỏe, tuy nhiên khi nước mưa ngấm vào đất và PFAS theo đó ngấm vào các nguồn nước khác từ từ tích tụ dần khiến nồng độ chất này tăng lên đến ngưỡng có thể ngây hại cho sức khỏe con người. Điều này thật sự rất đáng lo ngại. Các nhà nghiên cứu đang tiếp tục phân tích PFAS trong nước mưa với hy vọng truy tìm nguồn gốc gây ô nhiệm cụ thể. Bên cạnh đó họ cũng có ý định nghiên cứu xu hướng tăng giảm của nồng độ PFAS theo mùa.